Sofie startte een postdoc op de Universiteit van Bern

Sofie startte een postdoc op de Universiteit van Bern

  • On 15/01/2024

Op 1 november 2023 ben ik gestart als postdoctoraal onderzoeker op de Universiteit van Bern, Zwitserland, in de onderzoeksgroep Klinische Psychologie, kinderen en jongeren. Dit was een grote stap voor me nadat ik 13 jaar in het vertrouwde PSI, of Psychologisch Instituut, in Leuven vertoefde voor mijn bachelor, masters, doctoraat en één jaar postdoc. Deze stap is een hele mooie kans voor me omdat ik hier in Zwitserland mijn onderzoek gewoon kan verderzetten en de vrijheid heb om mijn eigen onderzoekslijnen uit te bouwen.

Doorheen mijn doctoraat en postdoc onderzocht ik waarom sommige mensen (gaande van jonge kinderen tot ouderen) meer gevoelig zijn voor prikkels uit de interne (bv. Pijn) en externe (bv. Stresserende gebeurtenissen) omgeving dan anderen. De eigenschap om prikkels uit de omgeving waar te nemen en te verwerken is essentieel om te overleven omdat we constant beroep doen op de omgeving voor voeding, veiligheid en sociale steun. Meer gevoelig zijn voor prikkels uit de omgeving, ook wel een verhoogde omgevingssensitiviteit of meer specifiek hoogsensitiviteit genoemd, heeft zowel voor- als nadelen. Meer sensitieve personen kunnen meer voordeel halen uit hun omgeving (bv. Hebben meer positieve invloeden van sociale steun en kunnen intens genieten van kleine dingen zoals eten, kunst en muziek). Anderzijds zijn meer sensitieve mensen in hedendaagse situaties ook sneller overprikkeld wat kan leiden tot depressieve symptomen, vermoeidheid en stress-gerelateerde klachten.

Tijdens mijn doctoraat in de onderzoeksgroep Schoolpsychologie en Ontwikkeling in Context heb ik een vragenlijst ontwikkeld om de persoonlijkheidstrek hoogsensitiviteit te meten bij kinderen en adolescenten. Daarnaast heb ik onderzocht of hoogsensitieve kinderen ook meer gevoelig zijn voor ouderschap (in de voorspelling van psychologisch functioneren in het alledaagse leven en op school) en of zij een meer gevoelig fysiologisch stresssysteem (bv. In termen van stresshormonen, hartslag,…) hebben dan minder sensitieve kinderen. Daarnaast heb ik onderzocht of hoogsensitiviteit een genetische basis heeft. Tijdens mijn postdoc in het Neuropsychologie Lab Leuven heb ik de mechanismen onderliggend aan de persoonlijkheidstrek hoogsensitiviteit onderzocht in volwassenen. Zo heb ik gekeken of hoogsensitieve personen meer gevoelig zijn voor alle soorten van interne (bv. Pijn) en externe (bv. Licht, geluid, beweging) prikkels dan laag sensitieve personen. Daarnaast heb ik onderzocht of overprikkeling bij hoogsensitieve personen fluctueert doorheen de dag en of dit samenhangt met de omgeving waarin men zich bevindt (bv. Prikkelrijke omgevingen met vele anderen), hun huidige stemming en vermoeidheid. Tot slot heb ik onderzocht of hoogsensitieve personen beter presteren op een computertaak rond visuele aandacht dan laagsensitieve personen.

Tijdens mijn postdoc in Bern ga ik de data van deze studies verder analyseren en ga een eigen onderzoeksproject uitbouwen waarbij ik adolescenten doorheen de tijd zal opvolgen. Specifiek ga ik onderzoeken hoe de persoonlijkheidstrek hoogsensitiviteit voorspellend is voor de ontwikkeling van psychopathologie, zoals depressie en angst. Hierbij ga ik kijken hoe hoogsensitiviteit samenhangt met andere transdiagnostische mechanismen (d.w.z. processen die onderliggend zijn aan verschillende psychiatrische diagnoses) zoals emotieregulatie, coping en negatieve cognities en hoe deze processen interageren met adolescenten hun dagelijkse omgeving (bv. Interacties met ouders en leeftijdsgenoten). Bovendien ga ik onderzoeken hoe de processen die samenhangen met de persoonlijkheidstrek hoogsensitiviteit (bv. Lagere sensorische drempels en diepere informatieverwerking) verschillend zijn van deze in klinische populaties zoals bij adolescenten met autisme en ADHD. Tot slot ga ik een interventiestudie opzetten om te onderzoeken of hoogsensitieve adolescenten meer voordeel halen uit gevalideerde psychologische interventies, zoals cognitieve gedragstherapie, en welke processen hierbij een rol spelen. Op basis van deze inzichten ga ik onderzoeken of we overprikkeling bij hoogsensitieve adolescenten kunnen voorkomen door op maat gemaakte preventierichtlijnen en interventies.